Τετάρτη 23 Ιουλίου 2014

Τρόποι ενημέρωσης για την αποκάλυψη της αλήθειας του καρκίνου στην πράξη...


Η ψυχολογία του καρκινοπαθούς

Κατά τον ψυχίατρο Στεφανή, οι ψυχικές αντιδράσεις κάθε αρρώστου που πάσχει από καρκίνο, εξελίσσονται σε τρεις φάσεις:
  • Κατά την πρώτη φάση, όταν ο άρρωστος μαθαίνει για την αρρώστια του, ο ασθενής εμφανίζει αόριστη ανησυχία, που μπορεί να φτάσει μέχρι τον πανικό.
  • Στην δεύτερη φάση, όταν το άτομο έχει συνειδητοποιήσει την αρρώστια του και οργανώσει 
  • τις ψυχολογικές του άμυνες, παρουσιάζονται αρνητικές συναισθηματικές αντιδράσεις τού αρρώστου, δηλαδή άγχος, φόβος θανάτου και συχνότερα άρνηση τής αρρώστιας.
  • Η τρίτη φάση, όταν έχει πλέον παγιωθεί το σύστημα ψυχολογικής άμυνας, χαρακτηρίζεται 
  • είτε από θετική προσαρμογή στην πραγματικότητα τής αρρώστιας είτε από την παρουσία ψυχιατρικών επιπλοκών.

Τρόποι ενημέρωσης τού καρκινοπαθούς

Στην πράξη, οι τρόποι ενημέρωσης του καρκινοπαθούς για την αρρώστια του είναι τόσοι, 
όσοι και οι καρκινοπαθείς. Για να διευκολυνθεί όμως η ανάλυση τού θέματος σ' αυτό το άρθρο,
γίνεται δεκτό ότι θεωρητικώς υπάρχουν τρεις τέτοιοι τρόποι:
  • 1ος τρόπος: Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να γνωστοποιείται στον καρκινοπαθή 
  • η αρρώστια του. Κατά συνέπειαν, οι πληροφορίες που δίνονται στον άρρωστο 
  • για την διάγνωση τής νόσου, την θεραπεία και την πρόγνωσή του, πρέπει να μην ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
  • 2ος τρόπος: Όλοι οι καρκινοπαθείς, χωρίς καμμία εξαίρεση, πρέπει να γνωρίζουν επακριβώς
  • την αρρώστια τους καθώς και κάθε λεπτομέρεια που σχετίζεται μ' αυτήν.
  • 3ος τρόπος: Η έκταση τής ενημέρωσης και ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η ενημέρωση 
  • τού καρκινοπαθούς για την αρρώστια του, πρέπει να εξατομικεύονται σε κάθε άρρωστο.

Ο πρώτος τρόπος, δηλαδή η με κάθε τρόπο απόκρυψη της αλήθειας από τον άρρωστο, 
συγκεντρώνει τα περισσότερα μειονεκτήματα: Κατ' αρχήν, μ' αυτόν τον τρόπο ο ασθενής 
στερείται του αναφαίρετου δικαιώματός του να γνωρίζει την αρρώστια του και να αποφασίζει 
ο ίδιος για την θεραπεία του. 

Η στέρηση αυτού τού δικαιώματος δημιουργεί διάφορα σοβαρά ηθικά αλλά και νομικά προβλήματα. Πέραν αυτού, η απόκρυψη τής διάγνωσης από τον άρρωστο ποτέ δεν μπορεί να είναι 
εξασφαλισμένη. Ο άρρωστος που θέλει να μάθει την διάγνωση τής αρρώστιας του,
 μπορεί να τη μάθει με πολλούς τρόπους. Δεν είναι απαραίτητο να του λεχθεί ευθέως 
από τον γιατρό. 

Αν θέλει, θα την κρυφακούσει από τους γιατρούς που συζητούν μεταξύ τους στους θαλάμους των ασθενών ή στους διαδρόμους του Νοσοκομείου. Θα την ψάξει κρυφά στο φύλλο νοσηλείας του 
στο Νοσοκομείο ή θα βεβαιωθεί γι' αυτήν από το είδος της θεραπείας, στην οποία υποβάλλεται.

Και τότε ο άρρωστος χάνει την εμπιστοσύνη του όχι μόνον προς τον γιατρό του αλλά και προς 
τα προσφιλή του πρόσωπα. Έτσι κλείνεται στον εαυτό του. Δεν συζητάει τα ψυχολογικά
προβλήματά του με τους άλλους αλλά προσπαθεί να τα λύσει μόνος του. 
Του δημιουργούνται διάφορες αμφιβολίες και υπόνοιες, πολλές φορές ανυπόστατες. 

Αυτές έχουν δυσμενέστερες συνέπειες στον ψυχισμό του, απ' ό,τι θα είχε η σωστή ενημέρωση 
για την αρρώστια του και η κατάλληλη ψυχολογική αντιμετώπισή του. Όταν η νόσος βρίσκεται 
σε πιο προχωρημένο στάδιο, η καθημερινή διάψευση των φρούδων ελπίδων που απερίσκεπτα καλλιεργούνται από τον γιατρό και την οικογένεια τού αρρώστου, καταρρακώνουν το ηθικό του 
και τον κάνουν να αισθάνεται τελείως μόνος και αβοήθητος.

Εξ' άλλου η απόκρυψη τής διάγνωσης από τον άρρωστο καθιστά δύσκολη τη συνεργασία μαζί του 
για την αντιμετώπιση τής κακοήθους νόσου. Ο μη σωστά ενημερωμένος άρρωστος πολύ δύσκολα πείθεται να υποβληθεί σε πολύπλοκες και σε πολυδάπανες θεραπείες ή σε επικίνδυνες εγχειρήσεις.

Αλλά και ο δεύτερος τρόπος ενημέρωσης, σύμφωνα με τον οποίο όλοι οι ασθενείς, χωρίς καμιά εξαίρεση, πρέπει να γνωρίζουν επακριβώς την αρρώστια τους καθώς και κάθε λεπτομέρεια που σχετίζεται μ' αυτήν, δεν στερείται μειονεκτημάτων: Κατ' αρχήν, εκτός από το δικαίωμα 
του αρρώστου να γνωρίζει την αρρώστια του, υπάρχει και το δικαίωμά του να μην θέλει 
να μάθει την διάγνωση. Αλλά και εκείνοι που θέλουν να μάθουν την διάγνωση, δεν πρόκειται να ωφεληθούν, αν ακούσουν από τον γιατρό ολόκληρη και γυμνή την αλήθεια, 
ότι π.χ. θα πεθάνουν σε μικρό χρονικό διάστημα.

Ο τρίτος τρόπος, δηλαδή η εξατομίκευση της ενημέρωσης κάθε ασθενούς, 
συνεπάγεται τα περισσότερα πλεονεκτήματα για τον άρρωστο. 
Πάντοτε λαμβάνεται υπόψη ο ψυχισμός του ασθενούς. Στους αρρώστους που δεν επιθυμούν να μάθουν την αρρώστια τους, δεν ανακοινώνεται η διάγνωση της νόσου. 

Σ' αυτούς που δηλώνουν ότι θέλουν να ενημερωθούν, παρέχεται τόση ενημέρωση, 
όση εκείνοι θέλουν να ακούσουν και όση μπορούν να αντέξουν.
Κατ' αυτόν τον τρόπο ο ασθενής ενημερώνεται για την αρρώστια του, όπως εξ' άλλου έχει το δικαίωμα, συνεργάζεται καλύτερα με τους θεράποντες ιατρούς και την οικογένεια, 
αποφασίζει ο ίδιος για την αγωγή που θα ακολουθήσει, 
και γενικώς αντιμετωπίζει τα προβλήματά του με μεγαλύτερη ψυχραιμία.


Η ενημέρωση στην καθημερινή πρακτική

Είναι προτιμότερο να λέγεται στον ασθενή η αλήθεια παρά το ψέμα και είναι καλύτερα 
να λέγεται η «γλυκιά» παρά η «πικρή» ή η ωμή αλήθεια. Αυτή είναι η γενική αρχή που εφαρμόζεται από τον συγγραφέα αυτού τού άρθρου στην ενημέρωση των καρκινοπαθών.
Αν θεωρήσουμε ότι η «αλήθεια» και το «ψέμα» είναι δύο φάρμακα με διαφορετική ψυχολογική δράση, το φάρμακο «αλήθεια» φέρνει καλύτερα αποτελέσματα από το φάρμακο «ψέμα». 

Όμως, όπως συμβαίνει με όλα τα φάρμακα, έτσι και η αλήθεια δεν πρέπει να χορηγείται 
σε μεγάλες, υπερβολικές, «δόσεις» και μάλιστα «εφ' άπαξ». Ο άρρωστος που δεν θέλει, 
δεν θα πάρει «το φάρμακο». Εκείνος που θέλει, θα του χορηγηθεί «η ποσότητα», 
την οποία εκτιμάται ότι μπορεί να ανεχθεί και η οποία θα αποβεί προς όφελός του.
Είναι προτιμότερο να μην χορηγείται ολόκληρη «η δόση εφ' απαξ» αλλά διακεκομμένα και να τονίζονται περισσότερο τα αισιόδοξα παρά τα απαισιόδοξα νέα.

Ο γιατρός στην αρχή δίνει λίγες πληροφορίες στον άρρωστο και τον ενθαρρύνει να ξαναρωτήσει, 
ώστε να διαλευκανθεί οποιαδήποτε σχετική απορία. Κατ' αυτόν τον τρόπο αφήνει στον άρρωστο 
την πρωτοβουλία να του αποκαλύψει εκείνος μέχρι ποιού σημείου θέλει να φθάσει 
η ενημέρωσή του. 

Πολύ σπανίως η ενημέρωση τού αρρώστου ολοκληρώνεται κατά την πρώτη συνάντησή του με τον γιατρό του. Όταν ο ασθενής υποβάλλει ερωτήσεις, ο γιατρός δεν δυσανασχετεί. 
Απεναντίας ενθαρρύνει τον άρρωστο να συνεχίσει τις ερωτήσεις. 
Δεν πρέπει να θεωρεί την ενημέρωση του αρρώστου απώλεια χρόνου ή αγγαρεία. 
Η ενημέρωση τού αρρώστου είναι καθήκον του γιατρού και μάλιστα ιερό.

Ο γιατρός που αντιμετωπίζει καρκινοπαθείς αρρώστους γνωρίζει ότι με τα σημερινά δεδομένα η διάγνωση τού καρκίνου δεν συνεπάγεται απαραιτήτως τον θάνατο απ' αυτήν την αρρώστια 
και πολύ περισσότερο δεν συνεπάγεται πάντοτε τον θάνατο στο εγγύς μέλλον. 
Πρέπει επίσης να λαμβάνει υπόψη του ότι καθημερινώς συντελούνται τεράστιες πρόοδοι 
στην έρευνα και την θεραπεία τού καρκίνου. 

Επομένως αύριο μπορεί να ανατείλει μία διαφορετική μέρα για τον άρρωστό του. 
Κατά την ενημέρωση τού ασθενούς ο γιατρός είναι ήρεμος.
Έχει όλη την προσοχή του στραμμένη στον άρρωστο. Τον κοιτά στα μάτια. Αντιλαμβάνεται αμέσως κάθε δυσφορία του ή θλίψη. Αποφεύγει εκφράσεις που δημιουργούν το αίσθημα του αδιεξόδου. Πάντοτε, ακόμα και όταν οι εξετάσεις είναι δυσάρεστες, ο καλός γιατρός βρίσκει τον τρόπο 
να ανοίγει για τον άρρωστό του ένα παράθυρο ελπίδας.

Ας υποθέσουμε ότι ένας ασθενής, καπνιστής, 50 ετών, με σκίαση στην ακτινογραφία του θώρακα, εντόνως ύποπτη για καρκίνο, επισκέπτεται για πρώτη φορά τον γιατρό στο ιατρείο του. 
Κατά την συνομιλία του γιατρού με τον άρρωστο, αντί των λέξεων «καρκίνος» ή «όγκος» ή «χημειοθεραπεία» χρησιμοποιούνται οι λέξεις «η νόσος» ή «μία βλάβη» ή «θεραπεία με φάρμακα». 

Χρησιμοποιούνται αυτοί οι όροι όχι επειδή θέλουμε να λέμε ψέματα αλλά επειδή επιδιώκουμε να αποφεύγουμε τη χρησιμοποίηση όρων, που θα τρομάξουν άνευ λόγου τον άρρωστο. 
Συγχρόνως, κατά την πρώτη επικοινωνία του γιατρού με τον άρρωστο κρίνεται σκόπιμο να μην αποκαλύπτεται στον άρρωστο ολόκληρη η αλήθεια «εφ' άπαξ» αλλά μέρος μόνον της αλήθειας.

Αν ο ασθενής δεν αρκεσθεί σ' αυτήν τη «δόση της αλήθειας», θα υποβάλει δεύτερη ή και τρίτη ερώτηση και έτσι θα δείξει μέχρι ποιο σημείο θέλει να φθάσει η ενημέρωσή του. 
Μετά από δύο, τρεις ή περισσότερες ερωτήσεις πολλοί ασθενείς υποβάλλουν ευθέως την ερώτηση: «Γιατρέ, έχω καρκίνο;». Εδώ χρειάζεται από τον γιατρό απόλυτη προσοχή και ψυχραιμία. 

Ο τρόπος που υποβάλλεται η ερώτηση από τον άρρωστο, οι λέξεις που αυτός χρησιμοποιεί, 
η έκφραση τού προσώπου του, ο τόνος της φωνής του, οι κινήσεις των χεριών του ή οι σπασμοί 
των μυών του προσώπου του, ακόμα και η στάση τού σώματός του, προδίνουν την αγωνία του.

Είναι πολύ εύκολο στον γιατρό να πει αυτήν τη στιγμή το ψέμα: «Όχι. Αποκλείεται. Δεν έχετε καρκίνο». Εξάλλου γνωρίζει ότι αυτή είναι η απάντηση που θα ήθελε να ακούσει οποιοσδήποτε ασθενής. Μπορεί να σκεφθεί ότι μ' αυτόν τον τρόπο γίνεται αρεστός στον άρρωστο και την οικογένειά του. Μπορεί να νομίζει ότι έτσι λύει την αγωνία του αρρώστου. 

Στην πραγματικότητα όμως το ψέμα είναι η φυγή από την πραγματικότητα. 
Είναι η λιποταξία στο πεδίο της μάχης. Είναι όμως εξ ίσου εύκολο στον γιατρό να πει την ωμή ή 
την «πικρή» αλήθεια: «Ναι. Έχετε καρκίνο». Είναι τόσο εύκολο. Πρέπει όμως να έχει υπόψη του 
ο γιατρός ότι άλλη είναι η έννοια του όρου «καρκίνος» για τον γιατρό και άλλη για τον άρρωστο. 

Για τον γιατρό ο όρος «καρκίνος» μπορεί να σημαίνει μία ομάδα κακοήθων κυττάρων. 
Απεναντίας, για τους περισσότερους αρρώστους «καρκίνος» σημαίνει πάντοτε και αναπόφευκτα θάνατος και μάλιστα μετά από βραχεία και βασανιστική ζωή.

Αυτή η πληροφορία, με τον άμεσο και ωμό τρόπο που παρέχεται, δημιουργεί στον ασθενή 
το έντονο συναίσθημα ότι είναι τελείως αβοήθητος. Είναι αυτό προς το συμφέρον του αρρώστου; 
Αυτό επιδιώκει ο θεράπων ιατρός; Αν, όπως είναι εύλογο να αναμένεται, δεν είναι αυτή η επιδίωξή του, ποια πρέπει να είναι η απάντησή του στο ερώτημα τού αρρώστου «έχω καρκίνο;». 

Η απάντηση θα εξαρτηθεί από τον ψυχισμό, το μορφωτικό επίπεδο και την όλη προσωπικότητα 
τού αρρώστου. Σε γενικές γραμμές μπορεί να είναι η ακόλουθη: «Δεν είναι απαραίτητο να είναι 
όλες οι βλάβες κακοήθεις. Αλλες βλάβες είναι καλοήθεις και άλλες κακοήθεις. 
Μέχρι στιγμής δεν έχουμε στα χέρια μας απόδειξη κακοηθείας. Οι εξετάσεις που θα κάνουμε, αναμένεται να μας δείξουν. Και φυσικά, όταν γίνουν όλες οι εξετάσεις, θα σας ενημερώσω οπωσδήποτε».

Όταν ολοκληρωθούν οι εξετάσεις και έχει γίνει ιστολογική εξέταση και έχει τεθεί αναντιρρήτως η διάγνωση του κακοήθους όγκου, η ενημέρωση μπορεί να είναι η ακόλουθη: 
«Η ιστολογική εξέταση έδειξε ότι υπάρχει μία βλάβη, π.χ. στον άνω λοβό τού δεξιού πνεύμονα, 
η οποία μπορεί να αφαιρεθεί τελείως». Μετά την εγχείρηση ο άρρωστος μπορεί να ρωτήσει: 
«Γιατρέ, ήταν καρκίνος;». 

Και η απάντηση: «Πράγματι, διαπιστώθηκε μία κακοήθης βλάβη, η οποία έχει αφαιρεθεί τελείως.
Όμως για να πετύχουμε καλύτερο αποτέλεσμα, πρέπει να υποβληθείτε σε πρόσθετη θεραπεία κ.λ.π.» ή «Πράγματι, η βιοψία έδειξε ότι υπήρχαν μέσα στη βλάβη κακοήθη κύτταρα αλλά αυτά αφαιρέθηκαν τελείως μαζί με την βλάβη κ.λ.π.».

Δηλαδή, ο γιατρός δεν δίνει ψευδείς πληροφορίες στον άρρωστο. Λέει την αλήθεια. 
Προσπαθεί όμως να πει την «γλυκιά» αλήθεια. Δεν διαψεύδει τη διάγνωση της κακοήθους νόσου. 
Η λέξη «πράγματι» επιβεβαιώνει τις υπόνοιες τού αρρώστου, ενώ αποφεύγεται η χρήση τού όρου «καρκίνος», που θα μπορούσε να πανικοβάλει τον ασθενή παρά το ότι ο ίδιος ο ασθενής 
χρησιμοποίησε αυτόν τον όρο στην ερώτησή του. 

Συγχρόνως, υπογραμμίζονται τα αισιόδοξα δεδομένα. Για παράδειγμα, παρέχεται στον άρρωστο η πληροφορία που αποπνέει αισιοδοξία, η οποία, φυσικά, είναι αληθής, ότι δηλαδή η βλάβη έχει 
αφαιρεθεί πλήρως. Η αποστολή τού γιατρού δεν τελειώνει μετά την πρώτη ενημέρωση ούτε 
μετά την αφαίρεση τού κακοήθους όγκου από το σώμα τού αρρώστου. 
Ο ασθενής έχει ανάγκη της συμπαράστασης του γιατρού του από τη στιγμή της διάγνωσης 
της νόσου μέχρι την αποθεραπεία του ή μέχρι τον θάνατό του. 

Και όταν λέμε συμπαράσταση, εννοούμε το ψυχολογικό στοιχείο τής θεραπείας του καρκίνου. Ο ψυχίατρος και ψυχοθεραπευτής Fiore, που ήταν ο ίδιος καρκινοπαθής, διακρίνει έξι στάδια, κατά τα οποία ο γιατρός υποστηριζόμενος ενδεχομένως και από ομάδα ειδικών, μπορεί και πρέπει να 
βοηθάει τον καρκινοπαθή άρρωστό του:   
  • Πρώτον, στον χρόνο τής διάγνωσης θα τον βοηθήσει να αποδεχθεί και να κατανοήσει την διάγνωση της νόσου.
  • Δεύτερον, στην προεγχειρητική περίοδο θα τον βοηθήσει να προπαρασκευασθεί για τα αποτελέσματα της χειρουργικής θεραπείας.
  • Τρίτον, μετά την εγχείρηση θα τον βοηθήσει να αναλάβει και να προσαρμοσθεί στη νέα κατάσταση.
  • Τέταρτον, κατά την διάρκεια της μετεγχειρητικής συμπληρωματικής θεραπείας θα προλάβει πρόωρη διακοπή της θεραπείας.
  • Πέμπτον, μετά το τέλος της συμπληρωματικής θεραπείας θα τον βοηθήσει στο να επανέλθει σε ενεργό δράση.
  • Έκτον, κατά την απώτερη παρακολούθηση θα τον βοηθήσει να αντιμετωπίσει τον φόβο υποτροπής της νόσου και τις απώτερες τυχόν παρενέργειες της θεραπείας.

Τέλος, όταν ο άρρωστος εισέλθει στο τελικό στάδιο, έχει περισσότερο από κάθε άλλη φορά την ανάγκη συμπαράστασης του γιατρού του. Σ' αυτό το στάδιο, αλλά και στα προηγούμενα, ο γιατρός ποτέ δεν πρέπει να καθορίζει τον χρόνο επιβίωσης του αρρώστου με φράσεις, π.χ. «έχετε επιβίωση ενός μηνός». Μία τέτοια απάντηση είναι σοβαρότατο λάθος, γιατί ο γιατρός δεν μπορεί να 
γνωρίζει με βεβαιότητα πότε θα πεθάνει ο άρρωστός του. 

Αν η πρόβλεψη δεν επαληθευθεί, όπως έχει συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν, 
ο γιατρός θα χάσει τουλάχιστον την εκτίμηση του αρρώστου και της οικογένειάς του. 
Αλλά ακόμα και αν ήταν δυνατόν ο γιατρός να είναι απόλυτα βέβαιος για την πρόγνωση, 
και σ' αυτήν την περίπτωση δεν θα έπρεπε να ανακοινώσει στον άρρωστο την ημερομηνία του 
θανάτου του, διότι απ' αυτήν την ανακοίνωση κανείς δεν έχει να κερδίσει τίποτε. 
Απεναντίας είναι βέβαιο ότι αυτή η ανακοίνωση θα φορτώσει άνευ λόγου τον άμοιρο ασθενή με αβάσταχτο άγχος, φόβο και απελπισία.

Επίσης ποτέ δεν πρέπει να βγουν από το στόμα του γιατρού προς τον άρρωστο φράσεις, 
όπως «δεν υπάρχει πλέον καμία ελπίδα» ή «δεν μπορώ να σας βοηθήσω άλλο» και τα συναφή. 
Δεν υπάρχει περίπτωση που να μην μπορεί ο γιατρός να βοηθήσει τον καρκινοπαθή. 

Ακόμα και όταν η νόσος δεν επιδέχεται ριζική θεραπεία και ο άρρωστος βρίσκεται στα τελικά στάδια, ακόμα και τότε, ίσως τότε περισσότερο από κάθε άλλη φορά, ο γιατρός έχει «κάτι» να προσφέρει. Μπορεί να χορηγήσει ένα αναλγητικό που για λίγες ώρες θα ανακουφίσει τον άρρωστο από τους αφόρητους πόνους, μπορεί να αλλάξει τη θέση του αρρώστου, ώστε αυτός να κάθεται αναπαυτικότερα, να του χαρίσει ένα απαλό χάδι ή τουλάχιστον να του πει έναν καλό λόγο. 
Όλα αυτά δεν είναι απλώς «κάτι». Είναι πολύ σπουδαία για τον πάσχοντα άρρωστο.

Για να μπορέσει όμως ο γιατρός να αναπτύξει μία τέτοια σχέση απόλυτης εμπιστοσύνης με τον άρρωστό του και να διατηρήσει αυτήν τη σχέση μέχρι τέλους, είναι απολύτως απαραίτητο να είναι 
από την αρχή μέχρι τέλους ειλικρινής απέναντί του. Δεν είναι δυνατόν να οικοδομηθεί και να 
στεριώσει εμπιστοσύνη πάνω στην ανειλικρίνεια και το ψέμα. 

Μόνον που η ειλικρίνεια του γιατρού δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι σκέτη επαγγελματική παράθεση επιστημονικών πληροφοριών, σαν αυτές που θα παρείχε, π.χ. ένας άψυχος ηλεκτρονικός 
 υπολογιστής. Η ειλικρίνεια του γιατρού πρέπει να συνδυάζεται με αμέριστο ενδιαφέρον για τον άρρωστο. Με άδολη αγάπη. Με ανθρωπιά.

Και ο ρόλος της οικογένειας; Ποια είναι η στάση που πρέπει να τηρούν η (ο) σύζυγος, οι γονείς, 
τα παιδιά και τα άλλα μέλη της οικογένειας; Τα μέλη της οικογένειας δεν πρέπει να αρνούνται 
αλλά να δέχονται την ύπαρξη της νόσου και να συμπαρίστανται στον άρρωστο και να εκδηλώνουν αυτήν τη συμπαράστασή τους. Τα μήνυμα που θα εκπέμπουν είναι ότι έχουμε (όχι έχεις) στην οικογένεια ένα πρόβλημα υγείας. 
Εμείς είμαστε δίπλα σου, όπως πάντα και θα κάνουμε ό,τι επιτάσσει η επιστήμη.

Δευτέρα 21 Ιουλίου 2014


η Σεροτονίνη φέρνει ευτυχία και επιτυχία




Η Σεροτονίνη φέρνει ευτυχία και επιτυχία
Η Σεροτονίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής του εγκεφάλου. Χαμηλά επίπεδα της σεροτονίνης εμπλέκονται στην εμφάνιση κατάθλιψης. Τα φάρμακα που επιλεκτικά αναστέλλουν την επαναπρόσληψη της σεροτονίνης αυξάνουν τα επίπεδα της ελεύθερης σεροτονίνης, θεραπεύοντας έτσι την κατάθλιψη. Η σεροτονίνη είναι η χημική ουσία που ηρεμεί το σώμα μας. Σημαντικές ποσότητες σεροτονίνης ανευρίσκονται στο ανώτερο εγκεφαλικό στέλεχος και ιδιαίτερα στη γέφυρα και τον προμήκη μυελό.
Η σεροτονίνη ανήκει στην οικογένεια των μονοαμινών και συγκεκριμένα των ινδολαμινών. Φάρμακα που επηρεάζουν τα επίπεδα σεροτονίνης είναι το LSD το οποίο προκαλεί παραισθήσεις, τα SSRIs που είναι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης και το Ecstacy που καταστρέφει τις λεπτές απολήξεις της σεροτονίνης, όλα τα ναρκωτικά καταστρέφουν την σεροτονίνη, γι αυτό και όλοι οι ναρκομανείς είναι θλιμμένοι, φοβισμένοικαι καταθλιπτικοί, όπως και οι αλκοολικοί.
Η σεροτονίνη (5-υδροξυτρυπταμίνη ή 5-ΗΤ) είναι μία μονοαμίνη νευροδιαβιβαστής που συντίθεται στους σεροτονινεργικούς νευρώνες του κεντρικού νευρικού συστήματος και στα εντεροχρωμιόφυλλα κύτταρα του γαστρεντερικού σωλήνα. Στο σώμα, η σεροτονίνη συντίθεται από το αμινοξύ τρυπτοφάνη και τον μεταβολίτη της 5-υδροξυτρυπτοφάνη (5-ΗΤΡ). Η σεροτονίνη βρίσκεται σε πολλά φυτά, συμπεριλαμβανομένων φρούτων και λαχανικών. Στο κεντρικό νευρικό σύστημα, η σεροτονίνη θεωρείται ότι διαδραματίζει σημαντικό ρόλο ως νευροδιαβιβαστής στην ρύθμιση του θυμού, επιθετικότητας, θερμοκρασίας σώματος, ψυχικής διάθεσης, ύπνου, εμετού, σεξουαλικότητας, και όρεξης. Επιπλέον, η σεροτονίνη βρίσκεται εκτενώς στον ανθρώπινο γαστρεντερικό σωλήνα και φυλάσσεται κυρίως στα αιμοπετάλια του κυκλοφορικού συστήματος.
«Αδερφή» της σεροτονίνης είναι η ντοπαμίνη η οποία προκαλεί ευφορία και συγχρόνως διεγείρει την προσοχή και τη μάθηση και σχετίζεται με την κίνηση.
Αυτό που ανεβάζει τη σεροτονίνη στον εγκέφαλό μας είναι ο ήλιος, τα αθλήματα έντασης και ορισμένες τροφές που περιέχουν την ουσία (κυρίως μια διατροφή πλούσια σε καρύδια). Ο ανανάς και οι μπανάνες (βιολογικά μόνο) συγκαταλέγονται στις τροφές που περιέχουν σεροτονίνη. Ωστόσο η περιεκτικότητα των τροφών είναι μικρή και μετράται σε μg (εκατομμυριοστά του γραμμαρίου).
Ο εγκέφαλος αποτελείται από τρισεκατομμύρια νευρικά κύτταρα που ονομάζονται νευρώνες. Tα νευρικά κύτταρα συνδέονται το ένα με το άλλο με συνάψεις αλλά ανάμεσα τους υπάρχει ένα μικρό χάσμα (περίπου 1/1.000 του χιλιοστού) το λεγόμενο συναπτικό χάσμα ή συναπτική σχισμή. Τα σήματα κινούνται μέσα σε νευρικά κύτταρα ως μικρό ηλεκτρικό φορτίο και οι νευροδιαβιβαστές απελευθερώνονται μέσω των συνάψεων, μεταφέροντας τα σήματα στα επόμενα νευρικά κύτταρα.
Πρόσφατες έρευνες υποδεικνύουν ότι η σεροτονίνη διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην αναγέννηση του ήπατος και προκαλεί κυτταρική διαίρεση σε όλο το σώμα.Χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης συσχετίζονται με αρκετές παθήσεις, επιθετική συμπεριφορά, θυμό, κλινική κατάθλιψη, ιδεοψυχαναγκαστικές διαταραχές, ημικρανίες, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, εμβοές, ινομυαλγία, διπολική κατάθλιψη και διαταραχές άγχους.
Η σεροτονίνη επηρεάζει τον τρόπο που βλέπουμε και αντιμετωπίζουμε τον κόσμο. Βοηθά στον έλεγχο του θυμού και της παρορμητικής συμπεριφοράς και επηρεάζει έτσι σημαντικά τη λήψη αποφάσεων Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Science δείχνει ότι η πτώση των επιπέδων σεροτονίνης αρκεί για να εντείνει το θυμό και την επιθυμία για αντίποινα σε περιπτώσεις άδικης συμπεριφοράς …
Όταν έχουμε έντονη ανησυχία και φόβο, τα επίπεδα της σεροτονίνης πέφτουν, με αποτέλεσμα να μην αισθανόμαστε καλά και να χρειάζεται να ψάξουμε για τροφές που θα μας ανεβάσουν τη σεροτονίνη για να αισθανθούμε καλύτερα, οι οποίες είναι τα γλυκά, οι σοκολάτες και τα λιπαρά φαγητά.
Η σεροτονίνη, έχει το όνομά της από το λατινικό serum που σημαίνει πηκτό υγρό και από την ελληνική λέξη τόνος, συσπά τα αγγεία και παράλληλα, έχει δράση σαν νευροδιαβιβαστής στο κεντρικό νευρικό σύστημα.
Η ελεύθερη σεροτονίνη, που υπάρχει, μεταφέρεται ξανά στο κύτταρο που το εκκρίνει και παράλληλα είναι το βασικό υλικό για την δημιουργία του μεταφορέα που κάνει αυτή την δουλειά.
Έχει αποδειχθεί ότι υπάρχει πλέον και μια απλή σχέση μεταξύ σεροτονίνης εξωτερικής συμπεριφοράς και επικοινωνίας με τους άλλους ανθρώπους. Η σεροτονίνη φέρνει ευτυχία κι επιτυχία. Τον οραματισμό αλλά και την βίωση του τρόπου ζωής μας τον επηρεάζει καθοριστικά η σεροτονίνη.
Η σεροτονίνη είναι ένα τμήμα ανθρώπινης ορμόνης η οποία χρησιμεύει σαν νευροδιαβιβαστής στον εγκέφαλο προκειμένου να μεταφέρει μια πληροφορία από το ένα νευροκύτταρο στο άλλο. Η σεροτονίνη επηρεάζει την όρεξη, τον ύπνο, την σεξουαλική διάθεση, την θερμοκρασία του σώματος και την διάθεση για επικοινωνία που έχει ο άνθρωπος.
Όταν υπάρχει αυξημένη σεροτονίνη στο σώμα αισθανόμαστε γαλήνιου, ευδαίμονες, εξισορροπημένοι ενώ αντίθετα όταν υφίσταται έλλειψη υπάρχει φόβος, κατάθλιψη, κατάπτωση, αποφυγή και τάση για επιθετική συμπεριφορά.
Όταν τα ελλείμματα της σεροτονίνης είναι διαρκείας παρουσιάζονται πολλές ψυχικές ασθένειες όπως διπολική κατάθλιψη, φοβίες, διαταραχές της τροφής, διαταραχές του ύπνου, αδυναμία απόδοσης και οξείς ημικρανίες.
Οι ρυθμίσεις στις αυξομειώσεις της σεροτονίνης μέσα στο κεντρικό νευρικό σύστημα, χωρίζει τους ανθρώπους σε δυο μεγάλες κατηγορίες. Σε αυτούς που η ρύθμιση γίνεται γρήγορα και είναι σωστή και επαρκής για τα κύτταρα και σε αυτούς που αργεί γίνεται λάθος και είναι ανεπαρκής.
Στην δεύτερη κατηγορία της πιο αργής διαδικασίας, είναι αυτοί που αντιδρούν αργά, έχουν καθυστέρηση επικοινωνίας, είναι ελευθέριοι, δεν αντιμετωπίζουν, δεν αναλαμβάνουν ευθύνη, δεν έχουν την ενέργεια που απαιτείται, απογοητεύονται εύκολα και κυρίως καταβάλλονται από φόβο και πανικό.
Ο επιχειρηματίας που θεωρεί ότι πέτυχε, έχοντας μεγάλο βαθμό αντιμετώπισης, υψηλή επικοινωνία, αναλαμβάνει ευθύνη δηλ. διαθέτει υπευθυνότητα, λογική, μαθαίνει από τα λάθη του και συνεχίζει ακάθεκτος να βαδίζει στο μονοπάτι του Σκοπού, είναι το τυπικό παράδειγμα για την καλή επεξεργασία της σεροτονίνης στον εγκέφαλο.
Σύμφωνα με τον κλινικό ψυχολόγο Dr David Feldstein, ο μηχανισμός των εθισμών είναι ο ίδιος με τον μηχανισμό που χρησιμοποιεί η φύση για να μας ενεργοποιήσει να προβούμε σε τρεις ενέργειες, που είναι θεμελιώδεις για την επιβίωσή μας και τη διαιώνιση του είδους μας. Αυτές είναι να τρώμε, να πίνουμε, να αποφεύγουμε να πληγωνόμαστε και να αναπαραγόμαστε (αυτοσυντήρηση, ασφάλεια, αναπαραγωγή). Η κινητοποίηση να προβαίνουμε στις παραπάνω ενέργειες έχει τη βάση της στο πρωτόγονο (ερπετικό) τμήμα του εγκεφάλου μας που ονομάζουμε «nucleus accumbens» και ρυθμίζεται από την αυξομείωση των δύο νευροδιαβιβαστών: της ντοπαμίνης και της σεροτονίνης.
Η ντοπαμίνη μας κινητοποιεί να πράξουμε ό,τι χρειάζεται για να βρούμε τροφή, να εξασφαλίσουμε ασφάλεια και αναπαραγωγή. Όταν αισθανόμαστε πλήρεις, ασφαλείς και ικανοποιημένοι, τότε εκκρίνεται η σεροτονίνη. Η σεροτονίνη περιορίζει τη δράση της ντοπαμίνης, απενεργοποιώντας την πρωτόγονη κινητοποίησή μας για να ικανοποιήσουμε τις πρωταρχικές ανάγκες της τροφής και της αναπαραγωγής. Αν λύσουμε το πρόβλημα της ισορροπίας της σεροτονίνης και της ντοπαμίνης στον οργανισμό μας, τότε θα είναι εύκολο για εμάς να σταματήσουμε κακές έξεις (εθισμούς) όπως το κάπνισμα, το αλκοόλ, το πολύ φαγητό, τα γλυκά, τα ναρκωτικά. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα που διακατέχονται από τις παραπάνω έξεις, έχουν χαμηλά επίπεδα σεροτονίνης.
Επίσης, όταν έχουμε αρνητικά συναισθήματα, διότι αισθανόμαστε να απειλείται η ασφάλειά μας, η διατροφή μας ή η σεξουαλική ικανοποίησή μας, τα επίπεδα της σεροτονίνης μας είναι πολύ χαμηλά, με αποτέλεσμα τα επίπεδα της ντοπαμίνης να είναι πάρα πολύ υψηλά και να αισθανόμαστε την έντονη λαχτάρα να φάμε, να πιούμε ή να κάνουμε σεξ. Άρα, όταν τρώμε, δεν έχουμε το αίσθημα της ικανοποίησης και του κορεσμού, αλλά θέλουμε να τρώμε και να πίνουμε συνεχώς, να καπνίζουμε, να παίρνουμε ναρκωτικά, αφού λόγω του φόβου τα επίπεδα της σεροτονίνης παραμένουν χαμηλά και δεν μπορούμε να έχουμε το αίσθημα της ικανοποίησης.
Σεροτονίνη η πρωτεΐνη που έχει βασικό δομικό της λίθο το αμινοξύ *τρυπτοφάνη. Η πηγή της τρυπτοφάνη είναι οι τροφές που καταναλώνουμε και πιο συγκεκριμένα μεγάλη περιεκτικότητα σε τρυπτοφάνη έχουν οι μαύρες σοκολάτες, οι μπανάνες, μόνο οι βιολογικές, τα ζυμαρικά, μόνο από ντίνκελ, το ψωμί χωρίς γλουτένη και τα λιπαρά φρέσκα ψάρια (σολομός, σκουμπρί, σαρδέλα) και κυρίως τα εκχυλίσματα ελαίων από ψάρια.
Πέρα από την τρυπτοφάνη, το βιοχημικό εργοστάσιο του οργανισμού για να συνθέτει σεροτονίνη χρειάζεται τις βιταμίνες Β6, Β12 και το φολικό οξύ. Τροφές που μας τα παρέχουν είναι οι πατάτες, οι μπανάνες, τα λαχανικά, τα ψάρια, το αβοκάντο, τα φύτρα, όλα μόνο βιολογικά.
Πρόσφατη δημοσίευση στο περιοδικό Nature έδειξε πως άνθρωποι που έπασχαν από κατάθλιψη και λάμβαναν καθημερινά αυξημένη ποσότητα των βιταμινών Β6 και Β12, κατέγραψαν υποχώρηση της νόσου σε ποσοστό 92 %.
Συνίσταται η χρήση συμπληρωμάτων βιταμινών Β που περιέχουν το συνδυασμό των βιταμινών Β1, Β2, Β6 και Β12, οι οποίες είναι αναγκαίες τόσο στο βιοχημικό κύκλο παραγωγής της σεροτονίνης όσο και στην απελευθέρωση του χημικού συστατικού GABA που είναι βασικός παράγοντας για τη ρύθμιση του επιπέδου του άγχους στο εγκέφαλο.
Πρόσφατη έρευνα Αμερικανών επιστημόνων επέδειξε πως τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα ή αλλιώς λινολεϊκά οξέα, παίζουν βασικότατο ρόλο στην αύξηση της συγκέντρωσης της σεροτονίνης. Πέραν αυτού αξίζει να σημειωθεί πως το 43 % των λιπιδίων των κυτταρικών μεμβρανών των νευρικών κύτταρων του εγκεφάλου ανήκουν στην κατηγορία αυτή.
Ο σολομός, οι σαρδέλες, το σκουμπρί, ο τόνος, το έλαιο λιναρόσπορου και το λιναρέλαιο ψυχρής σύνθλιψης είναι πλούσιες πηγές για τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα ή αλλιώς λινολεϊκά οξέα. Συνίσταται επίσης η χρήση συμπληρωμάτων ελαίων από ψάρια.
Η καλή ζωή περνάει και απ’ το στομάχι μας.
Ηλιακό φως, εποχική συναισθηματική διαταραχή και σεροτονίνη: Είναι γνωστό το φαινόμενο της χειμωνιάτικης κατάθλιψης, το σύνδρομο που αναφέρεται ως «εποχική συναισθηματική διαταραχή» (seasonal affective disorder ή SAD), το οποίο έναν στους χίλιους ανθρώπους στις βόρειες πολιτείες των ΗΠΑ, ενώ στις νότιες, όπου η μέρα διαρκεί περισσότερο, ο αριθμός τους είναι πολύ μικρότερος. Οι πάσχοντες από το σύνδρομο εποχικής συναισθηματικής διαταραχής είναι κατά τα άλλα υγιείς αλλά πέφτουν σε κατάθλιψη το φθινόπωρο και το χειμώνα και συχνά περνάνε φάση ύφεσης το καλοκαίρι και την άνοιξη. Στα συμπτώματα της διαταραχής αυτής θα πρέπει να προστεθεί και η τάση για ασυνήθιστα μακρύ ύπνο τις χειμωνιάτικες νύ­χτες, που συνεχίζεται για 10 ή και περισσότερες ώρες.
Είναι γνωστό ότι η ανθρώπινη διάθεσή σχετίζεται με τον ήλιο. Πράγματι, τον χειμώνα κάποιοι άνθωποι είναι  λιγότερο χαρούμενοι. Τις συννεφιασμένες ημέρες και μεγάλες νύχτες πέφτει η διάθεση και η ενέργειά τους. Το 1898 ο διάσημος Βρετανός εξερευνητής, ο Cook, έγραφε στο ημερολόγιο του στην Αρκτική:

«Ο Χειμώνας Και Το Σκοτάδι Άρχισαν Σιγά Σιγά Αλλά Σταθερά Να Μας Εκνευρίζουν. Δεν Είναι Δύσκολο Να Διαβάσει Κανείς Στα Πρόσωπα Των Συντρόφων Μου Τις Σκέψεις Και Την Κακοκεφιά Τους… Η Μαύρη Κουρτίνα Που Έπεσε Στον Εξωτερικό Κόσμο, Εδώ Στις Παγωμένες Ερημιές, Κατεβαίνει Και Στον Εσωτερικό Κόσμο Της Ψυχής Μας».
Πρώτος που συνδύασε την κατάθλιψη με το φως του ήλιου ήταν ο ψυχίατρος P. S. Mueller στο Εθνικό Ινστιτούτο Διανοητικής Υγείας (NIMH) στη Νέα Υόρκη, στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Μια 29άχρονη ασθενής του, που παρουσίαζε έντονο το φαινόμενο της χειμωνιάτικης κατάθλιψης, έτυχε να ταξιδέψει στην ηλιόλουστη Τζαμάικα το χειμώνα. Εκεί, η μέρα είναι ίση με τη νύχτα και βασιλεύει η αιώνια άνοιξη. Ύστερα από λίγες ημέρες παραμονής της, τα δυσάρεστα συμπτώματα γιατρεύτηκαν από μόνα τους. Ο Mueller, τότε, υπέθεσε ότι το ηλιακό φως έπαιζε ρόλο στην διάθεση. Την υπόθεση του επιβεβαίωσε η αισθητή βελτίωση ασθενών, που υποβλήθηκαν σε φωτοθεραπεία με τεχνητό φως, ανάλογο με το ηλιακό, επί μία εβδομάδα.
Η εποχιακή συναισθηματική διαταραχή οφείλεται στην πτώση της σεροτονίνης που παρατηρείται κατά τους μήνες με μειωμένη ηλιοφάνεια. Δεν έχει γίνει ακόμη κατανοητό με ποιο τρόπο το ηλιακό φως και η φωτοθεραπεία προκαλούν τις θετικές επιδράσεις τους. Όμως η αύξηση της παραγωγής της σεροτονίνης είναι ένα από τα αποτελέσματα της δράσης του φωτός που φαίνεται ότι βελτιώνει τη ψυχική και συναισθηματική κατάσταση. Η παραγωγή της σεροτονίνης στον εγκέφαλο είναι χαμηλότερη κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Ο ρυθμός παραγωγής της είναι άμεσα συνδεδεμένος με τη διάρκεια και ένταση της ηλιοφάνειας.
Εγκεφαλογραφήματα που έχουν γίνει σε διαφορετικές εποχές του χρόνου έχουν αποκαλύψει διακυμάνσεις στη συγκέντρωση μιας πρωτεΐνης, η οποία είναι υπεύθυνη για τη μεταφορά της σεροτονίνης από το ένα κύτταρο στο άλλο. Όλα τα ευρήματα, επιβεβαιώνουν ότι η λιακάδα ισοδυναμεί με ευτυχία. Άνθρωποι που ζουν σε περιοχές με περισσότερο ήλιο είναι πιο εξωστρεφείς και αισιόδοξοι απ΄ ό,τι οι κάτοικοι του πλανήτη που ζουν σε περιοχές με λιγότερο ήλιο. Σ’ ορισμένες περιοχές της Νορβηγίας, όπου μεταξύ Νοεμβρίου και Ια­νουαρίου ο ήλιος εξαφανίζεται από τον ορίζοντα, παρατηρείται σε πολ­λούς ανθρώπους αϋπνία, κατάθλιψη, αύξηση βάρους, επιθετικότητα. Στο νότιο ημισφαίριο τα φαινόμενα αυτά εμφανίζονται τον Ιούνιο και τον Ιού­λιο, μήνες που συμπίπτουν με το δικό τους χειμώνα. Δεν υπάρχει αμφιβο­λία ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής, που δεν επιτρέπει στους ανθρώπους των πόλεων να βγαίνουν και να περπατάνε στη λιακάδα, επιδεινώνει τα φαινόμενα αυτά, ιδιαίτερα σ’ όσους ζουν στις βόρειες χώρες.
Γι Αυτό Οι Μεσογειακές Χώρες Λέμε Πως Είναι «Ευλογημένες» Με Τον Άπλετο Και Ζωογόνο Ήλιο Τους.
Σεροτονίνη, τρυπτοφάνη και υδατάνθρακες: Είπαμε πως η σεροτονίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής που παράγεται στον οργανισμό από το απαραίτητο αμινοξύ τρυπτοφάνη (όπως και η μελατονίνη). Απαραίτητο αμινοξύ σημαίνει ότι δεν το παράγει το σώμα μα και άρα θα πρέπει απαραιτήτως να ληφθεί από τη διατροφή. Η έρευνα βοηθά να εξηγηθεί γιατί ορισμένοι άνθρωποι γίνονται επιθετικοί όταν πεινούν. Η τρυπτοφάνη που χρειάζεται ο οργανισμός για να παράσχει σεροτονίνη αποκτιέται μόνο από τη διατροφή. Πράγματι, ορισμένες έρευνες έχουν δείξει ότι η ελλιπής πρόσληψη τρυπτοφάνης μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη, αϋπνία και ανησυχία, μειωμένη κριτική ικανότητα ακόμα και βία.
Η πηγή της τρυπτοφάνης είναι τα πρωτεϊνούχα τρόφιμα όπως  ψάρι, όσπρια, γαλακτοκομικά προϊόντα, ξηροί καρποί και αυγά. Ο λόγος που μερικές φορές τρελαινόμαστε για σοκολάτα είναι ότι περιέχει τρυπτοφάνη. Επιπρόσθετα, η μαύρη σοκολάτα εκτός από τρυπτοφάνη, περιέχει και σεροτονίνη. Αυτός είναι και ο λόγος που πολλές φορές έχουμε την έντονη επιθυμία για σοκολάτα και νιώθουμε την εξάρτηση από αυτή. Τρώγοντας έστω και δύο κομμάτια σοκολάτας, αμέσως χαλαρώνουμε και νιώθουμε χαρούμενοι και ήρεμοι. Αξίζει να αναφερθεί εδώ ότι το γιαούρτι περιέχει το αμινοξύ την τυροσίνη, είναι είναι βασικό στην παραγωγή ντοπαμίνης, νοραδρεναλίνης και άλλων νευροδιαβιβαστών.
Η έλλειψη σεροτονίνης μπορεί να εξηγήσει τις λιγούρες που μερικές φορές εμφανίζονται για κατανάλωση υδατανθράκων. Σε ορισμένους ανθρώπους εμφανίζεται μια ακατάσχετη επιθυμία για σοκολάτες, γλυκά, κουλουράκια και άλλα ζυμαρικά. Πρόκειται για το «σύνδρομο των υδατανθράκων», όπως μερικές φορές ονομάζεται. Το φαινόμενο αυτό σχετίζεται επίσης με μια κατάσταση κατάθλιψης που εμφανίζεται σε ορισμένες γυ­ναίκες πριν από την περίοδο τους. Στα συμπτώματα περιλαμβάνο­νται: κατάθλιψη, λήθαργος και ανικανότητα για συγκέντρωση. Αυτά τα συμπτώματα συν­δυάζονται μερικές φορές με ισχυρή επιθυμία για φαγητό, που έχει ως επα­κόλουθο την αύξηση του βάρους.
Ένα γεύμα που περιέχει υδατάνθρακες (γλυκόζη) οδηγεί σε έκκριση ινσουλίνης, η οποία βοηθά στην ταχύτερη διείσδυση της τρυπτοφάνης στον εγκέφαλο και αυτό καταπραΰνει τα συναισθήματα και την κακή διάθεση. Η σεροτονίνη βρίσκεται συνήθως στο αίμα σε μικρά ποσοστά. Ο ρυθμός μετατροπής της τρυπτοφάνης σε σεροτονί­νη επηρεάζεται από τη συμμετοχή των υδατανθράκων στη διατροφή. Οι υδατάνθρακες, και ειδικότερα η γλυκόζη, διεγείρουν την έκκριση της ινσουλίνης, μια αναβολική ορμόνη η οποία βάζει τη γλυκόζη και τα αμινοξέα στους ιστούς, π.χ. τους μυς.
Το ποσοστό, όμως, ειδικά της τρυπτοφάνης στο αίμα δεν επηρεάζεται από την ινσουλίνη κι έτσι, εφόσον τα άλλα αμι­νοξέα οδηγούνται στους μυς από την ινσουλίνη, το ποσοστό της τρυπτοφάνης στο αίμα αυξάνεται, με την κατανάλωση υδατανθράκων. Έτσι αυξάνεται η ποσότητα της τρυπτοφανης που μεταφέρεται με το αίμα στον εγκέφαλο όπου μετατρέπεται σε σεροτονίνη. Μέσω αυτού του μηχανισμού ανεβαίνει η  στάθμη της σεροτονί­νης με την κατανάλωση υδατανθράκων. Η σεροτονινη ρυθμίζει ακόμα τη γενική διάθεση του οργανισμού και προκαλεί υπνηλία. Πλούσια σε υδατάνθρα­κες γεύματα δημιουργούν αισθήματα κόπωσης και υπνηλίας στους υγιείς ανθρώπους, αυξάνοντας το ποσοστό σε­ροτονίνης. Αυτό όμως δεν συμβαίνει σε όσους πάσχουν από έλλειψη σεροτονίνης.
Φάρμακα που ασκούν δράση ανάλογη με αυτή της σεροτονίνης, δη­μιουργούν παρόμοια αποτέλεσμα, μειώνουν την επιθυμία, όσων πάσχουν, να καταναλίσκουν συνεχώς υδατάνθρακες. Η φενφλουραμίνη, για παράδειγμα, διευκολύνει την έκκριση σεροτονίνης στις συνάψεις των νευρώνων του εγκεφάλου. Τα ίδια φάρμακα είναι δραστι­κά στην περίπτωση της χειμωνιάτικης κατάθλιψης και των ανωμαλιών της περιόδου. Ακόμα, είναι δραστικά και σε ελαφρότερες περιπτώσεις, όπως σε γυναίκες που το βάρος τους έχει ξεφύγει από το κανονικό ή παρουσιά­ζουν κατάθλιψη, είτε από κληρονομική προδιάθεση, είτε γιατί προέρχο­νται από οικογένειες αλκοολικών.
Η φενφλουραμίνη και άλλα ανάλογα βοηθούν στη μείωση του βάρους, μειώνοντας την επιθυμία για κατανάλω­ση υδατανθράκων. Αντίθετα, φάρμακα που δεσμεύουν την παραγωγή σεροτονίνης παρουσιάζουν το αντίθετο αποτέλεσμα. Όλα αυτά δείχνουν ότι η σεροτονίνη παίζει ρόλο ακόμα και στο αδυνάτισμα. Γι’ αυτό ίσως τον χειμώνα οι περισσότεροι άνθρωποι του βόρειου ημισφαιρίου αυξάνουν το σωματικό βάρος τους.
Σεροτονίνη περιέχουν σε αξιόλογη ποσότητα μόνο ορισμένα είδη καρυδιών. Πιο μικρές ποσότητες περιέχουν τα φρούτα και τα λαχανικά. Επίσης, όπως είπαμε, η μαύρη σοκολάτα περιέχει τρυπτοφάνη και σεροτονίνη. Συνηθίζεται να λέγεται ότι η σοκολάτα αυξάνει την παραγωγή σεροτονίνης και μ’ αυτό τον τρόπο ανεβάζει την ψυχολογική διάθεση. Αλλά η σοκολάτα ανεβάζει τη διάθεση και λόγω άλλων διεγερτικών ουσιών όπως είναι η καφεΐνη και η θεοβρωμίνη. Να σημειωθεί ότι η βιταμίνη C είναι σημαντική διότι χρειάζεται για τη μετατροπή της τρυπροφάνης σε σεροτονίνη.
Τροφές µε υψηλή συγκέντρωση σε σεροτονίνη (µg ανά γραμμάριο)
Butternuts (Juglans cinerea) 398 ± 90
Μαύρα καρύδια (Junglans nigra) 304 ± 46
Καρύδια Αγγλίας (Juglans regia) 87 ± 20
Shagbark (Caraya ovata) 143 ± 23
Mockernut (Caraya tomentosa) 67 ± 13
Pecans (Caraya illinoensis) 29 ± 4
Sweet Pignuts (Caraya ovalis) 25 ± 8
Μπανάνες 30 ± 7.5
Ανανάς 17.0 ± 5.1
Μπανάνα 15.0 ± 2.4
Ακτινίδιο 5.8 ± 0.9
Δαµάσκηνα 4.7 ± 0.8
Ντοµάτες 3.2 ± 0.6
Αβοκάντο 1.6 ± 0.40
Ακτινίδιο – Haas (California) 1.5 ± 0.21
Ακτινίδιο – Fuerte (California) 0.2 ± 0.04
Ακτινίδιο – Booth (Florida) 1.3
Ακτινίδιο – Dates 0.9
Grapefruit (γκρέιπφρουτ) 0.9
Canteloupe (Μηλοπέπονο, πεπόνι) 0.6
Honeydew πεπόνι 0.2
Ελιές (Μαύρες) 0.2
Μπρόκολο 0.2
Μελιτζάνα 0.2
Σύκα 0.1
Σπανάκι 0.1
Πρέπει τέλος να επισημανθεί, ότι καλή η σεροτονίνη αλλά «μέτρον άριστον». Όσοι ακολουθούν αντικαταθλιπτική αγωγή υπάρχει περίπτωση να εμφανίσουν το λεγόμενο ”σύνδρομο σεροτονίνης ή σεροτονινεργικό σύνδρομο” λόγω υπερβολικής συσσώρευσης της ορμόνης στον οργανισμό τους ειδικά σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα εμφανίζεται υψηλή αρτηριακή πίεση, ζάλη, αποπροσανατολισμός, σπασμοί, κράμπες και αυξημένη αίσθηση ζέστης. Οπότε δεν χρειάζεται να καταφεύγετε σε υπερβολές με την σεροτονίνη, ούτε και με καμία άλλη βιταμίνη ή τρόφιμο.
Κατερίνα Μηστριώτη κλινική διατροφολόγος για το terra papers


Read more: http://enallaktikidrasi.com/2014/01/i-serotonini-ferni-eytyxia-kai-epityxia/#ixzz385UgL8cg

Πέμπτη 17 Ιουλίου 2014


 Η ΥΠΟΥΡΓΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ
ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ

Τι ισχύει για γενόσημα και ακριβά φάρμακα
Καταργείται η κλιμάκωση στα ποσοστά κέρδους για τα ακριβά φάρμακα
του Ν.3816 και προσδιορίζονται νέα συνολικά ποσοστά κέρδους για όλα
τα συνταγογραφούμενα φάρμακα, μειώνεται το κέρδος των χονδρεμπόρων,
ξεκαθαρίζονται ζητήματα σχετικά με τον ρόλο του ΕΟΦ και ρυθμίζονται θέματα
σχετικά με την κυκλοφορία των γενοσήμων στην υπουργική απόφαση που
πρόσφατα δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ. Ειδικότερα, προβλέπεται ότι η τιμή παραγωγού
υπολογίζεται με βάση τη χονδρική τιμή, μειωμένη για όλα τα αποζημιούμενα
φάρμακα με τιμή έως 200€ κατά 4,67% και με τιμή άνω των 200,01€ κατά
1,48%. Για τα συνταγογραφούμενα φάρμακα, που δεν αποζημιώνονται από
τα Ταμεία, μειωμένη κατά 5,12% και για τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα
μειωμένη κατά 7,24%. Η ανώτατη νοσοκομειακή τιμή καθορίζεται με βάση
την τιμή παραγωγού μειωμένη κατά 8,74%. Όσον αφορά τα λάθη στα δελτία
τιμών, προβλέπεται ότι οι ενστάσεις επί των δημοσιευμένων τιμών εφόσον
υποβάλλονται εμπρόθεσμα απαντώνται όλες από το αρμόδιο τμήμα του ΕΟΦ
γραπτώς, αιτιολογημένα και τεκμηριωμένα, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και
εφόσον γίνουν αποδεκτές ενσωματώνονται στο συμπληρωματικό δελτίο τιμών
που εκδίδεται υποχρεωτικά εντός 20 ημερών από την ανάρτηση του αρχικού
δελτίου και την πάροδο της περιόδου ενστάσεων. Επίσης, ο χαρακτηρισμός
ενός φαρμάκου ως φαρμάκου αναφοράς, υπό ή χωρίς προστασία, ή γενοσήμου
φαρμάκου, γίνεται από τον ΕΟΦ, ο οποίος γνωμοδοτεί και εισηγείται για την
τιμολόγηση ειδικών περιπτώσεων φαρμακοτεχνικών μορφών. Ο ΕΟΦ υποχρεούται
να προετοιμάζει ανά μήνα δελτίο για την τιμολόγηση νέων γενοσήμων φαρμάκων
και ανά τρίμηνο για την περίπτωση νέων φαρμάκων αναφοράς.

Τρίτη 15 Ιουλίου 2014


Πρόληψη ουρολοιμώξεων



Ουρολοίμωξη σημαίνει ύπαρξη βακτηρίων στα ούρα που προκαλούν συμπτώματα, όπως συχνουρία, πόνο κατά την ούρηση και επιτακτική ούρηση, ενώ σπανιότερα και πυρετό.
Η μόλυνση και στα δύο φύλα γίνεται από μικρόβια που εισέρχονται από την ουρήθρα και μολύνουν την κύστη.
  • Οι γυναίκες, επειδή έχουν μικρό μήκος ουρήθρας, μολύνονται πολύ πιο συχνά.
  • Στους άντρες εμφανίζονται κυρίως λόγω της ύπαρξης απόφραξης από υπερτροφία του προστάτη ή στενώματα ουρήθρας.
10 απλά μέτρα για την πρόληψη των ουρολοιμώξεων
  1. Πίνετε άφθονα υγρά. Ιδιαίτερα νερό! 8-10 ποτήρια κάθε μέρα με μεσοδιαστήματα 2 ωρών βοηθούν στην παραγωγή ούρων που παρασύρουν τα μικρόβια και τα κάνουν να αποβληθούν από τον οργανισμό.
  2. Ουρείτε, όταν έχετε επιθυμία για ούρηση. Μην περιμένετε να γυρίσετε στο σπίτι και, κυρίως, μην αναστέλλετε την έντονη επιθυμία. Μία τέτοια πρακτική σε χρόνια βάση θα απορυθμίσει τη λειτουργία της ούρησης και μπορεί να καταστρέψει την κύστη σας. Επίσης, τα ούρα που παραμένουν στην κύστη δίνουν την ευκαιρία στα μικρόβια να αναπτυχθούν.
  3. Ουρείτε πάντα πριν και μετά τη σεξουαλική επαφή. Πλυθείτε με άφθονο νερό, κατά το δυνατόν κρύο (τα μικρόβια και οι μύκητες αγαπούν τη ζέστη), ιδιαίτερα ύστερα από μεγάλης διάρκειας και έντασης επαφή που αυξάνει τη θερμοκρασία και προκαλεί ερεθισμό ή μικροτραυματισμούς. Επίσης, η καλή ενυδάτωση (1-2 ποτήρια νερό) πριν από την επαφή κάνει πιο εύκολη την ούρηση μετά.
  4. Ουρείτε αμέσως μετά το πρωκτικό σεξ. Χρησιμοποιήστε σαπούνι ή ένα μη ιωδιούχο αντισηπτικό. Το πρωκτικό σεξ σχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα ουρολοίμωξης, αφού στον πρωκτό «φιλοξενούνται» φυσιολογικά τα τυπικά μικρόβια των ουρολοιμώξεων (κολοβακτηρίδιο, το γνωστό E.Coli).

 Έντονη, συχνή και παρατεταμένη επαφή, επίσης, συνεπάγεται αυξημένη πιθανότητα λοιμώξεων του ουροποιητικού. Αύξηση της θερμοκρασίας και υγρασία είναι ιδανικές συνθήκες πολλαπλασιασμού των μικροβίων.
  5. Σκουπίζεστε ύστερα από ούρηση ή αφόδευση από τα εμπρός προς τα πίσω πάντα. Έτσι προφυλάγεστε από τη μεταφορά μικροβίων από τον πρωκτό στην ουρήθρα και τον κόλπο.
  6. Αποφύγετε τη χρήση αντισηπτικών μέσα στον κόλπο. Καθώς και ειδών υγιεινής με αποσμητικό (αρωματικά), που μεταβάλλουν την οξύτητα του κόλπου και την ισορροπία της φυσιολογικής μικροβιακής χλωρίδας.
  7. Αποφύγετε τη χρήση πολύ στενών ρούχων κα συνθετικών εσωρούχων.
  8. Πίνετε χυμό cranberry (βακκινίων). Κυρίως σκευάσματα, τα οποία περιέχουν συμπυκνωμένη μορφή cranberry και πωλούνται στα φαρμακεία, που αποδεδειγμένα προφυλάσσουν από τις ουρολοιμώξεις.
  9. Πίνετε ξινόγαλα ή τρώτε γιαούρτι πρόβειο (με πέτσα).Περιέχει γαλακτοβάκιλλο και προφυλάσσει από τις ουρολοιμώξεις και τις κολπίτιδες (μυκητιάσεις).
  10. Συμβουλευτείτε τον Ουρολόγο σας, εάν έχετε επεισόδιο ουρολοίμωξης. Μη χρησιμοποιείτε εμπειρικά αντιβιοτικά σκευάσματα. Εάν εμφανίζετε ουρολοιμώξεις συχνά, τότε θα πρέπει να πάρετε ειδικές οδηγίες, όπως λήψη μιας δόσης χημειοπροφυλακτικού φαρμάκου πριν από κάθε επαφή.